Odrestaurowanie unikalnej zbroi rzymskiego legionu Lorica Squamata

W starożytnym mieście Satala, położonym we wsi Sadak w dystrykcie Kelkit w Gümüşhane, w regionie Morza Czarnego w Turcji, archeolodzy odkryli i odrestaurowali jedyny znany egzemplarz zbroi rzymskiego legionu „Lorica Squamata” sprzed 1500 lat. Ten niezwykły artefakt jest obecnie jednym z najważniejszych znalezisk archeologicznych, świadczących o bogatej historii regionu oraz o zaawansowanych technikach rzemieślniczych starożytnego Rzymu.

Historia odkrycia

Satala, znana również jako siedziba 15. legionu Apolinarego, była kluczowym punktem obronnym na wschodniej granicy Cesarstwa Rzymskiego. Przez sześć wieków, od II do VIII wieku, miasto pełniło funkcję strategicznej fortecy, którą odwiedziło pięciu rzymskich cesarzy. W 2020 roku, podczas sezonu wykopaliskowego, archeolodzy odkryli tam zbroję typu „Lorica Squamata”.

Proces restauracji

Po odkryciu w 2021 roku, zbroję przetransportowano do Regionalnego Laboratorium w Ankarze, a następnie do Regionalnego Laboratorium Restauracji i Konserwacji w Erzurum. Tam zespół z Uniwersytetu Atatürk w Erzurum przeprowadził dokładne badania, w tym tomografię komputerową i prześwietlenia rentgenowskie, aby szczegółowo zarejestrować stan znaleziska. Wyniki tych badań wykazały, że niemal cały pancerz był nienaruszony, co umożliwiło jego pełną rekonstrukcję.

Technika i znaczenie „Lorica Squamata”

„Lorica Squamata” to rodzaj łuskowej zbroi, która była powszechnie używana w późnym okresie Cesarstwa Rzymskiego przez oficerów wojskowych, specjalistów wojskowych, a niekiedy także przez oddziały piechoty i kawalerii. Charakterystyczna budowa z overlappingowych łusek sprawiała, że zbroja była nie tylko trudna do przebicia, ale także zapewniała ochronę przed uderzeniami, dzięki swoim właściwościom absorbującym energię.

Łuski pancerza miały zazwyczaj grubość od 5 do 8 mm, co umożliwiało równowagę między wytrzymałością a wagą zbroi. Dzięki tej konstrukcji, „Lorica Squamata” była jedną z najbardziej efektywnych form ochrony osobistej używanej przez rzymskich legionistów.

Konserwacja i wyniki

Po trzech latach intensywnej pracy konserwatorów z Regionalnej Dyrekcji Restauracji i Laboratorium Konserwatorskiego w Erzurum, zbroję przywrócono do pierwotnej formy. Proces ten obejmował zszycie poszczególnych elementów zbroi, co pozwoliło na odtworzenie jej oryginalnego wyglądu i funkcji.

Minister Kultury i Turystyki Turcji, Mehmet Nuri Ersoy, w swoim oświadczeniu podkreślił, że odrestaurowana „Lorica Squamata” to model w niemal idealnym stanie, co jest zasługą fachowców z laboratorium w Erzurum. Minister wyraził również wdzięczność wszystkim, którzy przyczynili się do odkrycia i konserwacji tego wyjątkowego artefaktu.

Znaczenie odkrycia

Odkrycie i odrestaurowanie „Lorica Squamata” jest niezwykle istotne dla zrozumienia historii wojskowości rzymskiej oraz technik rzemieślniczych tamtej epoki. Jest to nie tylko dowód na zaawansowane umiejętności metalurgiczne starożytnych Rzymian, ale także na ich zdolności do adaptacji i innowacji w dziedzinie wyposażenia wojskowego.

Podsumowanie

Unikalna zbroja „Lorica Squamata” sprzed 1500 lat, odkryta w starożytnym mieście Satala, stanowi bezcenny artefakt historyczny. Jej odkrycie i restauracja są świadectwem nie tylko bogatej historii regionu, ale także zaawansowanych technik konserwatorskich współczesnych naukowców. Dzięki ich wysiłkom, możemy dzisiaj podziwiać tę niezwykłą zbroję, która stanowi ważny element dziedzictwa kulturowego Turcji i całego świata.

fot. AA; Ministerstwo Kultury i Turystyki w Turcji

na podstawie: Arkeonews