Krzyż Holderness

W 1965 roku, na malowniczym półwyspie Holderness, na wschodnim wybrzeżu Yorkshire, niezwykłego odkrycia dokonał rolnik. W Burton Pidsea, został odkryty VII-wieczny skarb - Krzyż Holderness.

fot. Krzyż Holderness; autor: The Portable Antiquities Scheme/ The Trustees of the British Museum; Wikipedia; Creative Commons Attribution-Share Alike 2.0 Generic license.

Cała historia zaczęła się od rolnika, który podczas kopania własnej ziemi natknął się na coś wyjątkowego. Był to krzyż, wykonany z najwyższej jakości złota, ozdobiony misternym rękodziełem z użyciem techniki cloisonné i inkrustowany granatami. Jednak, zamiast natychmiast zgłosić swoje znalezisko, rolnik postanowił zachować je dla siebie.

Krzyż Holderness przez trzy długie dekady spoczywał w szufladzie kuchennej rolnika, ukryty przed światem. Dopiero wnuczka rolnika, po natknięciu się na ten niezwykły przedmiot, zdecydowała się pokazać go historykom.

W roku 1995 wnuczka zabrała Krzyż Holderness do lokalnego muzeum gdzie stał się obiektem zainteresowania badaczy, którzy poddali go dokładnej analizie i konserwacji.

Został wykonany z najwyższej jakości złota, ozdobionego misterną techniką cloisonné, w której granaty stanowią istotny element zdobniczy. Dzięki badaniu metodą dyfrakcji promieni rentgenowskich ujawniono, że granaty są umieszczone na złożu węglanu wapnia, co jest charakterystyczną cechą biżuterii anglosaskiej.

Mimo upływu czasu i trudnych warunków, do dzisiaj przetrwało 58 z 95 oryginalnych granatów.

Krzyż Holderness ma charakterystyczny kształt, ramiona krzyża są równe z zaokrąglonymi narożnikami na każdym ramieniu. Zdobienia złotymi ogniwami techniką cloisonné, osadzonymi na cienkiej płycie tylnej, dodają mu wyjątkowego blasku i uroku. Centralnym punktem krzyża jest duży, spłaszczony granat o szlifie kaboszonowym, otoczony pierścieniem dwunastu kwadratowych lub prostokątnych granatów.

Ciekawym detalem jest wywiercone koło na górnej powierzchni centralnego granatu, sugerujące pierwotne umieszczenie tam brakującego złotego lub niebieskiego szkła.

Analiza metalu ujawnia, że krzyż jest w 77% wykonany z złota i w 22% z srebra, co podkreśla wysoką jakość i wartość surowca użytego do jego produkcji. Waga krzyża wynosi 12,23 g.

Krzyż nosi ślady użytkowania i upływu lat. Jest poobijany, a ramię zakończone zawieszką zostało wygięte i wyprostowane, co spowodowało wyboczenie ogniwa.

Krzyż Holderness to nie tylko biżuteria, lecz także wskazówka jakie piękne przedmiotu z lat minionych może skrywać jeszcze ziemia.

fot. portableantiquities; Wikipedia; Creative Commons Attribution 2.0 Generic license.