Ani, znane również jako „Miasto 1001 Kościołów” i „Miasto Czterdziestu Bram”, to starożytne miasto, które w średniowieczu odgrywało kluczową rolę na mapie handlowej i kulturowej regionu. Położone w dzisiejszej Turcji, na terenie prowincji Kars, miasto zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Historia Ani to opowieść o rozkwicie i upadku, a także o niezwykłym dziedzictwie architektonicznym, które przyciągało podróżników i kupców z różnych stron świata.
Ani przeżywało swój złoty okres szczególnie w X i XIII wieku, będąc wówczas jednym z najważniejszych ośrodków handlu, kultury i religii. Miasto było miejscem spotkań różnych cywilizacji, takich jak Seldżucy, Gruzini, Ormianie i Bizantyjczycy. Właśnie ten kulturowy melanż przyczynił się do powstania unikalnego dziedzictwa, które do dziś fascynuje badaczy i turystów.
Jednym z najbardziej spektakularnych odkryć archeologicznych w Ani jest złoty pas ważący 432 gramy, odnaleziony w 2002 roku podczas wykopalisk prowadzonych przez profesora Beyhana Karamağaralı z Uniwersytetu Hacettepe. Wykopaliska te miały miejsce w latach 1989-2005 i zaowocowały odkryciem wielu cennych artefaktów, które rzuciły nowe światło na historię miasta.
Złoty pas, obecnie eksponowany w Muzeum Archeologicznym i Etnograficznym w Karsie, składa się z trzech głównych elementów: płytki paska, klamry oraz szlufek. Pas jest bogato zdobiony, a jego kunsztowne wykonanie świadczy o wysokim poziomie rzemiosła tamtych czasów. Płytka paska ma długość 25 centymetrów i szerokość 2,5 centymetra, natomiast klamra składa się z 8 plastrów. Na klamrze oraz ludzkiej postaci znajdują się napisy, w tym słowo "lisa", które w starożytnych kulturach oznaczało właściciela i miało przynosić szczęście oraz dobrobyt.
Pas został wykonany z zastosowaniem techniki savat, starożytnej metody zdobienia złotem i srebrem pochodzącej z Dagestanu. Zdobienia na pasie nawiązują do motywów spotykanych na malowidłach ściennych z okresu ujgurskiego, co sugeruje wpływy kulturowe rozprzestrzeniające się na szeroką skalę. W szczególności zwraca uwagę motyw trzeciego oka, który jest symbolem duchowej mądrości i oświecenia.
Pierwsze profesjonalne wykopaliska w Ani rozpoczął rosyjski archeolog Nikołaj Marr pod koniec XIX wieku. Jego prace kontynuowali później tureccy profesorowie, a badania trwają do dziś, odkrywając coraz to nowsze aspekty życia w średniowiecznym mieście. Odkrycia takie jak złoty pas są świadectwem bogactwa i znaczenia Ani w średniowieczu oraz dowodem na zaawansowany poziom rzemiosła i sztuki tamtego okresu.
Złoty pas jest obecnie dostępny do oglądania w Muzeum Archeologicznym i Etnograficznym w Karsie, jednak tylko przez ograniczony czas - zaledwie trzy miesiące. To unikalna okazja, by na własne oczy zobaczyć artefakt, który stanowi niezwykle cenny fragment historii i kultury średniowiecznej Anatolii.
Ani to miejsce, które pomimo upływu wieków, nadal skrywa wiele tajemnic i skarbów. Złoty pas, który został odkryty po wiekach zapomnienia, jest jednym z najważniejszych świadectw dawnej świetności tego miasta. Jego wystawa w Karsie to wyjątkowa okazja, by zanurzyć się w historii i podziwiać kunszt średniowiecznych rzemieślników. Ani pozostaje nie tylko symbolem przeszłości, ale również źródłem inspiracji dla przyszłych pokoleń.
fot. AA
Źródło: ArkeoNews